İngiltere'de Çocuk sağlığı uzmanları, çocuklarda "uzun Covid" riskinin sanılandan çok daha düşük olduğuna inanıyor. Teşhisten 15 hafta sonra hala Covid semptomu taşıyanların oranının yüzde 2 ila 14 arasında olduğu görüldü.Araştırma ekibi baş ağrısı, bitkinlik ve nefes alma güçlüğü gibi semptomları olanların yardım alması gerektiğini belirtti.Ancak, bu şikayetler yüzünden hasta yatanların veya okula gidemeyenlerin sayısının az olduğu görüldü.
King's College London uzun covid araştırması sonucu açıklandı ! Aşılar uzun covid karşısında etkili mi ?Okumak için TIKLAYINIZ
Henüz tıbbi bir yayında yayımlanmayan araştırmada ayrıca testi pozitif çıkmayan çocuklarla ilgili veriler de incelendi.
Bunların yüzde 53'ünde de en az bir semptoma rastlandı.Bunun nedeni ise, baş ağırısı gibi bazı semptomların genel nüfus içinde de yaygın olmasıydı.Testi pozitif çıkanlarda ise bu oran yüzde 65'i buluyordu.Eylül-Mart ayları arasında enfekte olan yaklaşık 235 bin kişinin 32 bininde uzun Covid tespit ediliyordu. Ancak bu rakamın daha da düşük olabileceği belirtiliyor.
Anket için başvurulan kişilerin sadece yüzde 13'ü yanıt vermişti. Araştırmacılar, semptomları devam eden kişilerin ankete yanıt verme eğiliminin daha fazla olduğunu düşünüyor.Bu durumda, yanıt verenler arasında uzun Covid'den mustarip olanlarının tamamının yer aldığını düşünürsek, bu oran yüzde 2'nin altına düşüyor.
Araştırma ekibi, önümüzdeki aylarda da çocukları izlemeye devam edecek.
Prof. Dr. Terence Stephenson, salgının zirvesi denebilecek bir dönemde, çocukların yarısının uzun Covid geçirebileceğine dair önermenin yanlış olduğunu gösteren sonuçların "rahatlatıcı" olduğunu; ancak söz konusu rakamların da "azımsanmayacak" düzeyde olduğunu ve ciddiye alınması gerektiğini söyledi.
Araştırmaya katılan çocukların yüzde 40'ı üzgün, endişeli veya mutsuz olduklarını ifade etti. Ekipteki uzmanlar arasında yer alan Dr. Liz Whittaker da "normale dönmenin" ve okulların açılmasının bu nedenle önemli olduğunu vurguladı.
UZUN COVID
Covid-19'a yakalanan pek çok kişi hastalığı ağır geçirmiyor ve kısa sürede iyileşiyor. Ama hastalığı ağır geçirmeyenlerde bile, iyileştikten sonra uzun vadeli sorunlar yaşayanların sayısı azımsanmayacak kadar fazla.Bu olgu 'uzun Covid' olarak adlandırılıyor.Birçok ülkede, salgın nedeniyle uygulanan kısıtlamalar kaldırılırken, henüz aşı olmamış kişilerin uzatmalı Covid sorunuyla karşı karşıya kalacağına dair endişeler dile getiriliyor.
Uzun Covid belirtileri neler?
İngiltere'de sağlık çalışanlarına yönelik kılavuzda, hafif ya da ağır olsun, Covid semptomlarının enfeksiyon başladıktan 12 hafta sonra bile devam etmesi ve başka bir sebep bulunmaması halinde uzun Covid tanısı konabileceği belirtiliyor.
İngiltere Ulusal Sağlık Servisi (NHS), uzun Covid semptomlarını şöyle sıralıyor:
- aşırı yorgunluk
- nefes darlığı, çarpıntı, göğüste ağrı ve sıkışma
- hafıza ve konsantrasyon sorunu (beyin bulanıklığı)
- tat ve koku duyusunda değişme
- eklem ağrısı
Konuyla ilgili anketlerde onlarca, hatta yüzlerce başka şikayetlerin de dile getirildiği görüldü. Bu konuda en kapsamlı araştırmayı yapan Londra'daki UCL Üniversitesi, uzun Covid hastalarında, 10 organ sistemini etkileyen 200 semptom tespit edildi.Bunlar arasında halüsinasyon, uykusuzluk (insomnia), işitme ve görme duyularında değişme, kısa dönemli hafıza kaybı ve konuşma ve dil becerileriyle ilgili sorunlar yer alıyor. Ayrıca mide ve bağırsak sorunları, idrar torbası sorunları, bazı kadınların periyod düzeninde değişme ve cilt sorunları da sıralanabiliyor. Bu semptomların derecesi kişiden kişiye değişebiliyor, ama pek çok kişi banyo, alışveriş, kelimeleri hatırlama gibi işlemlerde zorluk çektiğini ifade ediyor.
Uzun Covid'e neden olan ne?
Bunu henüz tam olarak bilmiyoruz.
Ama olası bir neden, bazı insanların koronavirüse karşı bağışıklık sisteminin aşırı çalışması nedeniyle sadece virüse değil dokulara da saldırıya geçmesi olabilir. Virüse karşı güçlü bağışıklık tepkisi veren kişilerde bu durum görülebilir. Virüsün hücrelerimize saldırıp tahrip etmesi de beyinde bulanıklık ve tat ve koku alma duyusunun kaybı gibi semptomlara yol açıyor olabilir. Aynı şekilde damarların virüs nedeniyle tahrip olması da kalp, akciğer ve beyinle ilgili sorunlara neden olabilir. Bu konudaki bir diğer teoriye göre ise virüs kalıntılarının vücutta kalmaya devam etmesi nedeniyle bir süre sonra yeniden aktif hale gelmesi ihtimali söz konusu olabilir. Herpes (uçuk) ve halk arasında öpüşme hastalığı olarak bilinen hastalığa yol açan Epstein Barr virüsü gibi başka virüslerde de benzer bir duruma rastlanır. Ancak bunun Covid'de de meydana gelebileceğine dair henüz fazla veri yok.Farklı kişilerde farklı sorunların ortaya çıkmasına neden olan bir durumdan söz edilebilir.
