AVRUPA AJANSI (AVA) LONDRA-‘Hoş Gelişler Ola, Mustafa Kemal Paşa’ eserinin bestecisi Tağı Bey kitabının yazarı Semra Eren-Nijhar ile söyleşi. Son kitabınızın tanıtımını Ardahan’da yapacaksınız, neden Ardahan?Ardahan Belediye Başkanı Faruk Demir davet etti için Ardahan. Ve evet, 23 Haziran akşamı Ardahan Belediyesi’nde ilk kitap tanıtımımız olacak. Bu tarihten sonra da kitabı başka bölgelerde tanıtmaya devam edeceğiz. Nitekim tüm Türkiye halkının çok iyi bildiği ve söylediği bu eserin bestecisini halkın tanıması önemli. Bu aynı zamanda kültürel mirasımızı gelecek nesillere taşımak açısından da önemlidir.
Tağı Bey ile ilgili ne söylemek istersiniz?
Bildiğimiz gibi Atatürk Kars’a ilk gittiğinde bu eser onun için bestelenmiş ve o günden sonra da her yerde söylenmiştir.
Tağı Bey anı zamanda Azeri müziğini ve sanatını Kars’a taşımış ve bir tiyatro grubu da kurarak sanatsal çalışmalar yapmıştır. Bu grupla birlikte turnelere çıkarak başka ülkelere de gitmiştir. Bu nedenden dolayı Tağı Bey’i sadece ‘Hoş gelişler şen ola, Mustafa Kemal Paşa’ eserinin bestecisi, bir kompozitör ve müzisyen olarak değil, aynı zamanda Kars’ın tiyatro öncülerinden, Cumhuriyet tarihinin ilk tiyatrocularından, sanatçılarından da olduğunu kabul ederek, tarihte hak ettiği yeri vermemiz gerekmektedir.
Özetle söyleyebileceğim bu çalışma besteci, kompozitör, müzisyen ve tiyatrocu Azeri Türklerinden Tağı Bey’in, Takı Oşenyüzen’in unutulmuş, eksik kalmış ve yanlış yazılmış tarihine yeni bir sayfa açmayı hedeflemektedir.
Peki neden Tağı Bey ile ilgili araştırma yapmaya başladınız?
Şair dayım Kubilay Günay ile ilgili kısa bir çalışma yapmaya başladığımda Tağı Bey -Takı Oşenyüzen- ismi ile karşılaştım. Sonradan Tağı Bey’in büyük teyzem Sulhiye Günay’ın babası olduğunu öğrendim ve bu konu ile ilgili biraz bilgi toplamak istedim.
Tağı Bey’in ‘Hoş Gelişler Ola, Mustafa Kemal Paşa’ eserinin bestecisi olduğunu öğrendiginiz de ne düşündünüz?
Açıkcası çok şaşırdım. Anne tarafım Azeri olduğu için Azeri müzikleriyle büyüdük ve tüm Türkiye’de olduğu gibi ‘Hoş gelişler Ola, Mustafa Kemal Paşa’ eseri bizler için bilinen bir eserdi. Tağı Bey’in bu eserin bestecisi olmuş olması bana çok ilginç gelmesiyle birlikte neden bu güne kadar bu konuyla ilgili araştırma yapılmamış olması da şaşırttı. Azeri kökenli Tağı Bey, Kars’a sanatı ve tiyatroyu getiren ilk kişilerdendir.
Ve sonra konuyla ilgili bir çalışma yapmaya karar verdiniz?
Başlarda böyle bir fikrim yoktu ama ne zaman internetten okuduklarımı Sulhiye teyzemin anlattıklarıyla karşılaştırdım, o zaman bu konunun araştırılması gerektiğini düşünerek kolları sıvadım. Bu çalışma tam beş yıl sonra tamamlandı.
Neden bu kadar uzun sürdü?
Öncelikle konu ile ilgili kaynak bulmak çok zordu, internette bulunan bilgilerin doğru olmadığını Sulhiye teyzem söylediğinde, bu konuyu onunla görüşerek, röportajlar yaparak aydınlatmak istedim. Nitekim, o dönemin görgü tanıklığını yapmış ve konuyu en iy şekilde aktaracak kişinin Sulhiye teyzem olduğuna inandım.
Çalışmada ‘Oral History’ yani ‘Sözlü Tarih’ methodunu uygulayarak Sulhiye teyzemle İstanbul’da bulunduğum dönemlerde ve bazen de telefonda görüşerek üç yılı aşkın bir zaman dilimi içinde onunla röportajlar yaptım. Onun anlaltıklarından yola çıkarak da kaynak araştırması yaptım ve kitabı tamamladım.
Kitaba nereden ulaşabiliriz:
Kitap Ozan Yayıncılık tarfından basıldı ve tüm kitapçılardan veya internetten kitapçılarından ısmarlanabilir.
Güzel söyleşi için teşekkür ederiz.
Ben de sizlere teşekkür ederim.
14.6.2022
Semra Eren-Nijhar kimdir:
Yazar, şair ve sosyolog Semra Eren-Nijhar 2001 yılında Oxford Üniversitesi’nden ayrılarak SUNCUT Danışmanlık ve Yapımcılık şirketini kurmuş ve 2001’den beri de yöneticiliğini yapmaktadır.
Özellikle kadın, göç, gençlik, kültürel miras, aidiyet, kimlik Avrupa Topluluğu ve politikaları, Avrupa'da yaşayan Türklerle ilgili sorunları içeren çalışmalar yapmış ve son 35 yıldır Avrupa ve Türkiye'de kamu politikası alanında çalışmalarda bulunarak, sivil toplumun oluşturulmasında ve sosyal engellerin yok edilmesi yönünde gerekli organizasyonların kurulmasına aktif bir şekilde destek sağlayarak Lordlar Kamerası’nda danışmanlık yapmıştır.
Eren-Nijhar yaptığı çalışmalardan dolayı uluslararası ödüller almış ve sosyolojik çalışmalarını sanatla özdeşleştirerek, değişik teknikler çerçevesinde sunarak, araştırma sonuçlarının daha geniş bir kitleye ulaşmasını sağlamıştır. Özellikle kişisel portreler ve biyografilere yönelik fotoğraf çeken Semra Eren-Nijhar, İngiltere, Belçika ve Türkiye’de sergiler açarak birçok serginin de küratörlüğünü yapmıştır.
Eren-Nijhar’ın yayınlanmış 11 kitabı vardır.
