İngiltere’nin eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson, iktidardaki Muhafazakar Partinin liderliği için yarışacağını açıkladı. İngiliz Sigorta Aracıları Derneğinin (BIBA) Manchester’daki kongresinde konuşan Johnson, liderlik için aday olacağını söyledi. Muhafazakar Partinin lideri olmayı isteyip istemediği şeklindeki soru üzerine Johnson, “Tabii ki aday olacağım. Bunun kimse için sır niteliği taşıdığını sanmıyorum. Ancak biliyorsunuz şu anda koltuk boş değil.” ifadelerini kullandı.
Öte yandan Avrupa Birliği ile vardığı Brexit anlaşması parlamentoda 3 kez reddedilen Başbakan Theresa May, partisinin liderlik yarışını düzenleyen 1922 Komitesi ile bugün gerçekleştirdiği toplantıda istifa baskısı altında kaldı.
İngiliz basınında yer alan haberlere göre, May’den istifası için kesin tarih istenirken, May bu tarihi vermekten kaçındı.
May liderliğindeki parti düşüşte
May’in liderliğindeki Muhafazakar Parti 2 Mayıs’ta yapılan kısmi yerel seçimde 1300’den fazla belediye meclisi üyeliği kaybetmiş, oy oranı yüzde 28’e kadar düşmüştü.
Ülkede yapılan bazı anketlere göre Muhafazakarlar yapılacak bir erken seçimde oy oranı açısından 3. parti konumuna düşebilir.
Muhafazakar Parti içindeki muhalif milletvekilleri aralık ayında May hakkında güvensizlik oylamasına gidilmesini sağlamış ancak May oylamayı kazanmıştı. Parti yönetmeliğine göre May hakkında gelecek aralık ayında kadar yeni bir güvensizlik oylamasına gidilemiyor.
Ancak siyasi gözlemciler, 1922 Komitesi’nin bu kuralı değiştirerek yeni bir oylamayı deneyebileceğini belirtirken, May’in de böyle bir değişikliği yargıya taşıyabileceğini ifade ediyor.
May daha önce reddedilen Brexit anlaşmasını haziran ayının ilk haftasında yeniden milletvekillerinin oyuna sunacağını açıkladıysa da anlaşmanın parlamento onayını almasının çok zayıf bir ihtimal olduğu değerlendiriliyor.
May daha önce Brexit anlaşmasının parlamentodan geçmesi halinde görevden ayrılacağı sözünü vermişti.
Boris Johnson'ın liderlik için ikinci adaylığı olacak
May’in parti liderliğinden ve başbakanlıktan ayrılması durumunda başta Johnson olmak üzere bir dizi bakanın adı muhtemel adaylar arasında geçiyordu.
Johnson 2016’da Brexit referandumunun ardından dönemin Başbakanı David Cameron’ın istifasıyla boşalan liderlik koltuğu için adaylığını koymuştu. Ancak liderlik yarışında May’in desteğini artırması karşısında Johnson adaylıktan çekilmişti.
May'in kabinesinde Dışişleri Bakanlığına atanan Johnson, geçen temmuz ayında Brexit politikası konusunda hükümet çizgisiyle ayrı düşerek istifa etmişti.
Boris Johnson, İngiltere'nin AB'den ayrılmasına yönelik kampanyanın önde gelen isimleri arasında yer almıştı.
Brexit krizi
İngiltere ile AB geçen ay yapılan zirvede, İngiltere'nin AB'den ayrılması (Brexit) 31 Ekim'e erteleme kararı alınmıştı.
AB, İngiliz hükümetine, parlamentoda daha önce 3 kez reddedilen Brexit anlaşmasını onaylatmayı başarması halinde Birlik'ten daha erken ayrılma seçeneği de sunmuştu.
Başbakan May, anlaşmanın parlamentodan geçebilmesi için İşçi Partisine diyalog çağrısında bulunmuş, bunu takiben partiler arasında görüşmeler başlamıştı.
İşçi Partisi İngiltere'nin kalıcı bir şekilde Gümrük Birliği içinde yer almasını savunuyor. Parti içinde geniş bir kesim, varılacak herhangi bir anlaşmanın ayrıca halk oyuna sunulmasını da talep ediyor.
İngiltere, 29 Mart'ta gerçekleşmesi gereken Brexit'i daha önce de 12 Nisan'a ertelemişti. 23 Haziran 2016’da yapılan referandumda İngiltere yüzde 48’e karşı 52 ile AB’den ayrılma kararı almıştı.